صفر تا صد نت خوانی گیتار؛ فرق نت خوانی و تبلچر در موسیقی
اگر موسیقی را یک خانه در نظر بگیریم، نت ها مانند آجرهای این خانه است که در کنار هم قرار گرفتن آنها خانه به موجود می آید. برای نواختن هر سازی ابتدا باید با نت های موسیقی و نت خوانی آشنا شوید. در واقع درک نت ها باعث می شود تا موسیقی را بهتر بفهمید و از آن لذت ببرید. اما در این مقاله ابتدا با مفهموم نت در موسیقی آشنا می شویم و سپس به سراغ تبلچر و نحوه اجرای آن روی گیتار میپردازیم. به صورت اختصاصی بر روی ساز گیتار تمرکز می کنیم. نت های گیتار چیست؟ و چگونه باید آنها تشخیص دهیم و از آنها در آهنگ ها و ملودی ها استفاده کنیم. پس اگر به یادگیری گیتار و موسیقی علاقه مند هستید، در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
مفهوم نت در موسیقی
برای اینکه مفهوم نت را در موسیقی درک کنید با یک مثال آن را توضیح میدهم. قبول دارید حرف هایی که در طول روز میزنیم از حرف ها و کلمات تشکیل شده است؟ یعنی حرف ها و کلمات در کنار هم صحبت های ما را تشکیل میدهند. حالا در دنیای موسیقی این نت ها هستند که صدایی را تشکیل میدهند؛ یعنی نت ها مانند حروف الفبا برای موسیقی عمل می کنند. نت های موسیقی شامل:
دو – ر – می – فا – سل – لا – سی
هر آهنگی که گوش می‌دهید، ترکیبی از این نت‌هاست. مثلا اگه روی پیانو یا گیتار یک کلید یا سیم خاص را فشار بدهید، یک نت خاص تولید می شود.
به صورت خلاصه، نت‌ها همان صداهای پایه‌ای موسیقی هستند که با ترکیب آنها، آهنگ ساخته می شود.
نحوه نت خوانی در موسیقی
برای اینکه بتوانید نت ها تشخیص دهید که چه زمانی چه نتی را به صدا در آورد، علما (بزرگان موسیقی) روشی را طراحی کرده اند که مانند زبان موسیقی است. شما میتوانید از روی نوشته ها بفهمید چه نتی باید به صدا در آورده شود. برای نت خوانی 5 خط وجود دارد که به آنها خط نت گفته می شود. این خط ها نشان دهنده سیم گیتار نیست؛ نشان دهنده نت های گیتار است؛ یعنی نوازنده (که خود شما هستید) باید تشخیص دهد که این نت برای کدام یک سیم از گیتار است. خط نت این را مشخص نمی کند که شما کدام سیم از گیتار و در کدام فرت بزنید. بلکه تنها نت را مشخص می کند و خود شما باید این را تشخیص دهید که این نت باید چگونه به صدا درآورد.
درک میکنم که کمی گیچ شده باشید؛ اما صبر کنید در ادامه کامل تر با مثال ها موضوع نت خوانی را بررسی خواهیم کرد.
نت خوانی گیتار به روش ساده با تصاویر
تا اینجا فهمیدیم که برای نت خوانی 5 خط اصلی داریم که به آنها خط حامل گفته می شود. خط های حامل از پایین به بالا شماره گذاری می شوند. عکس زیر را مشاهده کنید:
این عکس خط نت های گیتار است. شکلی که در سمت چپ میبینید “کلید سل” نام دارد که برای نت خوانی به ما کمک می کند. کلید سل قبلا به حرف G بوده است اما با گذشت زمان شکل آن تغییر کرده به این شکلی که میبینید تبدیل شده است. این کلید از خط دوم کشید می شود و این خط متعلق به نت “سل” است. تصویر زیر را مشاهده کنید:
همان طور که در تصویر میبینید نت ها یا روی خط حامل مشخص می شود یا بین خط ها. از نت سل (با حرف G نمایش داده شده است) شروع میکنیم؛ اگر دایره روی خط دوم قرار گرفته باشد، نت سل است. خط بالای سل نت فا قرار دارد که بین خط دوم و سوم قرار میگیرد. نت قبلی سل، نت فا قرار دارد. نت قبل از آن می. این ترکیب به همین صورت تکرار می شود و هیچ انتهایی ندارد. دوباره نت ها را به ترتیب ببینیم:
دو – ر – می – فا – سل – لا – سی
نکته: علاوه بر 5 خط حامل که خط های اصلی نت خوانی هستند، ما خط های فرضی دیگری نیز داریم که با نقطه چین نشان میدهیم و نت ها به همین صورت روی آنها تکرار می شود.
درک میکنم اگر مبتدی هستید و تازه شروع به یادگیری گیتار کرده اید، نت خوانی برایتان سخت است. اما با تمرین و تکرار میتوانید روی این زبان مسلط شوید.
نحوه اجرای نت در گیتار
تصویر زیر عکس سیم های 1 تا 6 در گیتار است (از بالا به پایین سیم ها شمرده می شوند):
همانطور که در تصویر میبینید در گیتار یک نت را میتوانید در سیم های مختلف به صدا در آورید. تمام نت ها در تمامی سیم ها وجود دارند. حالا فرض کنید شما نت خوانی را یاد گرفته اید و میخواهید با گیتار نت لا (با حرف A نمایش داده می شود) را به صدا در آورید. شما میتوانید با هر سیم از گیتار این صدا را ایجاد کنید (مانند تصویر بالا). اما کدام یک را باید به صدا در آوریم؟ جواب این سوال به شما بستگی دارد که چه آهنگی یا ملودی را میخواهید ایجاد کنید و نوازنده باید آن را تشخیص دهد. برای این کار باید به یک نوازنده حرفه ای تبدیل شوید تا به محض اینکه نت را مشاهده کردید، بتوانید آن را به صدا درآورید.
تبلچر چیست؟
خیلی از افراد تبلچر را به نت خوانی اشتباه میگیرند. تبلچر (Tablature یا به اختصار Tab) یک روش ساده و بصری برای نوشتن موسیقی، مخصوصاً برای گیتار و برخی سازهای زهی دیگر مثل باس و عود است که از 6 خط تشکیل شده است. تبلچر به اختصار میگوید که که شما کدام سیم را در کدام فرت به صدا در آورید.
فرق تبلچر با نت موسیقی چیست؟
نت‌های موسیقی روی پنج‌خط حامل نوشته می شوند و نیاز به دانش موسیقی دارند اما تبلچر خیلی ساده‌تر از نت خوانی است و به شما نشان می دهد که انگشتتان را روی چه سیمی بگذارید و نت را به صدا در آورید.
تبلچر گیتار چگونه خوانده می شود؟
در تبلچر، ۶ خط افقی وجود دارد که هر کدام نشان دهنده یکی از سیم‌های گیتار است (در نت خوانی اینگونه نیست) روی این خطوط، اعدادی نوشته شده است که شماره فرت (جای انگشت روی دسته گیتار) را نشان میدهد.
